Τις τελευταίες δεκαετίες στον αναπτυγμένο κόσμο παρατηρείται μία ολοένα και αυξανόμενη τάση των ασθενών που απευθύνονται σε εναλλακτικές ή συμπληρωματικές θεραπείες. Ένα ποσοστό αυτών είναι και οι ογκολογικοί ασθενείς οι οποίοι αναζητούν συνήθως συμπληρωματική αγωγή παράλληλα με τη χημειοθεραπεία που ακολουθούν, αλλά και κάποιες φορές εναλλακτική αγωγή κατ’αποκλειστικότητα.

Υποστηρικτική Φροντίδα (Supportive Care)

Ο ορισμός της “ Υποστηρικτικής Φροντίδας ” επινοήθηκε στις ΗΠΑ στην αλλαγή του αιώνα μας, μετέπειτα πέρασε στην Ευρώπη όπου σταδιακά έγινε αποδεκτή και στην ογκολογική κοινότητα. Έχει οριστεί ως Υποστηρικτική Φροντίδα  “ Όλη η απαραίτητη φροντίδα και υποστήριξη σε ασθενείς παράλληλα με ειδικές θεραπείες που ακολουθούν σε σοβαρές παθήσεις ”.[Krakowski et al. 2004]

Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους

Σε μια έρευνα στο Στρασβούργο [Simon L. 2005 και 2007] θέλησαν να καταγράψουν τη συμπεριφορά των Γάλλων ογκολογικών ασθενών κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών σε σχέση με τις συμπληρωματικές θεραπείες. Η έρευνα κατέδειξε ότι 29% απ’τους ογκολογικούς ασθενείς χρησιμοποίησαν συμπληρωματικές θεραπείες, απ΄τους οποίους 56% Ομοιοπαθητική, 37% Φυτοθεραπεία και 31% ενέσιμο Viscum Album φυτό με ανοσοδιεργετικές ιδιότητες(Ιξός). Η έκπληξη της έρευνας όμως ήταν ότι το 54% δεν είχαν ξανά λάβει ποτέ στο παρελθόν εναλλακτική θεραπεία.

Μια δεύτερη έρευνα στο Παρίσι (Träger Maury S. 2007) έδειξε ότι 34% χρησιμοποίησε συμπληρωματικές θεραπείες. Προέκταση των αποτελεσμάτων ήταν ότι στα 2 εκατομμύρια Γάλλων καρκινοπαθών, περισσότεροι από 400.000 λαμβάνουν συμπληρωματική, Ομοιοπαθητική αγωγή [Aerio study Mac 2010]. Η χρήση της ομοιοπαθητικής στη Γαλλία έχει διπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια. Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα σε έρευνες που διεξήχθησαν

στην Αμερική [Eisenberg DM 1998]  33% 1990, 42% 1997, 70% 2003

στον Καναδά [Boon HS, 2007] 66% 1998, 82% 2007

στην Ευρώπη μια έρευνα του 2003 [Molassiotis A. 2005] κατέδειξε ότι το 35% των νοσηλευτριών που φροντίζουν ογκολογικούς ασθενείς χρησιμοποιούν συμπληρωματικές θεραπείες. Η Ομοιοπαθητική ερχόταν δεύτερη μετά την Φυτοθεραπεία.

Influence of adjunctive classical homeopathy on global health status and subgective wellbeing in cancer patients – A pragmatic rendomized controlled trial. Medical University Vienna, Department of Oncology [Frass M. 2015]

Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η γενικότερη κατάσταση υγείας των ασθενών αλλά και η ευεξία των καρκινοπαθών, βελτιώνονται σημαντικά όταν χορηγείται συμπληρωματική κλασική ομοιοπαθητική θεραπεία επιπρόσθετα της συμβατικής θεραπείας.

Ιστορία της Ομοιοπαθητικής εν συντομία

Η ομοιοπαθητική ανακαλύφθηκε με τη σημερινή της μορφή (δυναμοποιημένη) από τον Christian Samuel Hahnemann, Γερμανικής καταγωγής. Όμως ως θεραπευτική έννοια πρωτοειπώθηκε απ’τον Ιπποκράτη « Όμοια ομοίοις εισίν ιάματα ». Ο ιατρός Samuel Hahnemann (1755-1843) γύρω στο 1790, ενώ μετέφραζε τη φαρμακολογία του Cullen βρήκε μια παρατήρηση για το φυτό κιγχόνη (κινίνο) ότι θεραπεύει τον πυρετό της ελονοσίας, επειδή είναι πικρό. Φυσικά δεν τον ικανοποίησε η συγκεκριμένη παρατήρηση λόγω του ότι υπήρχαν αρκετές πικρές ουσίες χωρίς τις συγκεκριμένες ιδιότητες. Έτσι άρχισε να καταναλώνει μικρές ποσότητες κινίνου καθημερινώς, παρατηρώντας ότι παράγονται στο σώμα του συμπτώματα παρόμοια με αυτά της ελονοσίας (τεταρταίος πυρετός, κόπωση, ιδρώτας κ.τ.λ.). Κατά τη διάρκεια των πειραμάτων που έκανε στον εαυτό του κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κιγχόνη θεραπεύει την ελονοσία επειδή παράγει η χορήγηση της τα ίδια συμπτώματα και σε υγιή άνθρωπο.

Σ’αυτό το συμπέρασμα βασίζεται και η Θεωρία της Ομοιοπαθητικής.

Μνημεία του S. Hahnemann υπάρχουν στη Λειψία, στο Κέτεν της Γερμανίας, στο Παρίσι και στην

Ουάσιγκτον (έξω απ’το Λευκό Οίκο)

Τρόπος δράσης

Τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα δεν περιέχουν ενεργά χημικά συστατικά, ξεπερνούν σε αραίωση τον αριθμό του Avogadro, δρουν μέσω αποτυπωμένης στα μόρια του νερού Βιοφυσικής πληροφορίας και ως εκ τούτου στερούνται οποιασδήποτε παρενέργειας, όπως αυτές που συνήθως συνοδεύουν τα χημικά φάρμακα. Έτσι η χορήγηση τους είναι ακίνδυνη ακόμη και σε ασθενείς με σοβαρές βλάβες ζωτικών οργάνων.

Η Ομοιοπαθητική στερείται ανεπιθύμητων ενεργειών και φαρμακευτικών αλληλεπιδράσεων.

•  Το 2000 σε μια ανάλυση του British Medical Journal από όλη τη βιβλιογραφία του βρέθηκε ότι τα « Ομοιοπαθητικά σκευάσματα σε Υψηλές δυναμοποιήσεις, συνταγογραφούμενα από εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας, είναι ασφαλή και στερούνται ανεπιθύμητων ενεργειών [Dantas f. 2000].
• Το 2009 σε μια Meta-ανάλυση της εφαρμογής της Ομοιοπαθητικής στην Ογκολογία διαπιστώθηκε σε 8 έρευνες που αναλύθηκαν, ότι δεν υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες ή και αλληλεπίδραση φαρμάκων [Kassab S. 2009].
• Στο Ευρωπαϊκό Ογκολογικό Συνέδριο του 2010, ο Ογκολόγος Barrier J, στο άρθρο του « Κίνδυνοι και Επιπλοκές της Συμπληρωματικής Θεραπείας στην αντιμετώπιση του Καρκίνου» κατέταξε την ομοιοπαθητική στην κατηγορία των Συμπληρωματικών θεραπειών που «στερούνται επιβλαβούς δράσης».

Ομοιοπαθητική ως Συμπληρωματική Θεραπεία

• Δεν υπάρχει Εναλλακτική Ιατρική στην Ογκολογία, υπάρχει πάντοτε συμπληρωματική Ιατρική.
• Η Ομοιοπαθητική Θεραπεία δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια δοκιμασμένη και αποτελεσματική θεραπεία ιδίως όταν τίθενται θέματα ζωής και θανάτου
• Στόχος της Ομοιοπαθητικής Συμπληρωματικής θεραπείας είναι να μειώσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας και της Ακτινοθεραπείας και να προάγει την ποιότητα ζωής του Ογκολογικού Ασθενούς.

Τα πεδία δράσης των ομοιοπαθητικών σκευασμάτων στην στήριξη του Ογκολογικού Ασθενούς ουσιαστικά είναι απεριόριστα. Εν δυνάμει μπορεί να συμβάλει στην ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς από τη στιγμή της ανακοίνωσης της διάγνωσης έως την αγωνία του θανάτου των τελευταίων στιγμών του ασθενούς.

Ειδικότερα μπορεί να συμβάλλει πριν και μετά το χειρουργείο

• Στη πρόληψη και θεραπεία αιμορραγιών
• Στη θεραπεία των συμφύσεων και αιματωμάτων του χειρουργείου
• Στη ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς σε περίπτωση αυξημένου άγχους
• Στην αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ενεργειών της αναισθησίας
• Στην αντιμετώπιση μετεγχειρητικών γαστρεντερικών επιπλοκών  (αδράνεια και παράλυση του εντέρου, συρίγγιο, μετεωρισμός  κτλ.)
• Όπως επίσης και στη θεραπεία μετεγχειρητικών λοιμώξεων και στην ανακούφιση της μετεγχειρητικής κόπωσης(fatigue).

Κατά τη διάρκεια των χημειοθεραπειών μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά

• Στην αντιμετώπιση Ναυτίας και Εμέτων του Ασθενούς
• Στην αντιμετώπιση της Κόπωσης του (fatigue)
• Σε ψυχολογικές παθήσεις Κατάθλιψη, Άγχος, Νευρικότητα, Βραδύτητα κτλ.
• Άμεση είναι η συμβολή της και στις γαστρεντερικές παθήσεις όπως στη διάρροια, στη δυσκοιλιότητα, στη ΓΟΠ, σε καούρες, στη δυσπεψία, σε ηπατική δυσπραγία όπως επίσης και στην άρδευση (καθαρισμός) του ήπατος. Επίσης ο λόξυγγας και η αιμορροϊδοπάθεια αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με την ομοιοπαθητική.

Αξιοσημείωτη είναι η βοήθεια της ομοιοπαθητικής που μπορεί να προσφέρει σε παθήσεις της στοματικής κοιλότητας όπως στοματικά έλκη, άφθες, έρπητας, φαρυγγίτιδα, ουλοστοματίτιδα όπως επίσης και σε προβλήματα γεύσης. Επιπλέον η οστεονέκρωση κάτω γνάθου επιλύεται σε σημαντικό βαθμό με τα Ομοιοπαθητικά σκευάσματα.

Σε δερματικές παθήσεις που προκαλούνται κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας

• Ονυχοδυστροφία
• Σύνδρομο Παλαμών- Πελμάτων (Hand Foot)
• Φαρμακογενή ακμή (θυλακίτιδα)
• Ξηροδερμία, Παρωνυχία, Κνησμό και Αλλεργικές αντιδράσεις

Επιπλέον η ομοιοπαθητική θεραπεία μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη μαλλιών μετά το πέρας της χημειοθεραπείας

Συχνά η θεραπεία με ταξάνες και κυρίως με την Πακλιταξέλη επιφέρει οίδημα κάτω άκρων (κατακράτηση ύδατος και λέμφου)

Έτσι και στο Λεμφοίδημα (Fat arm) η ομοιοπαθητική μπορεί να δώσει λύση

Στη διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος και στην αντιμετώπιση πυρετού, αποστημάτων, κυτταρίτιδας, ερυσίπελας κτλ.

Σε παθήσεις του ουροποιητικού  όπως κυστίτιδες, δυσκολίες στην ούρηση, ακράτεια ούρων κτλ.

Σε παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος όπως βρογχίτιδας, ξηρού και παραγωγικού βήχα κτλ.

Καταλυτική είναι η αρωγή της ομοιοπαθητικής στην αντιμετώπιση  των αιμοπτύσεων.

Σε συνοδές νευρολογικές παθήσεις της χημειοθεραπείας όπως

• Περιφερική Νευροπάθεια (Μυρμηγκιάσματα των άκρων)
• Σε Νευροπαθητικό πόνο
• Ζάλη, Ίλιγγο
• Προβλήματα μνήμης και ύπνου

Σε Γυναικολογικές παθήσεις και Σεξουαλικά προβλήματα όπως

• Εξάψεις συνήθως απ΄την απότομη διακοπή έμμηνου ρύσεως
• Λειτουργικές κύστεως ωοθήκης
• Προβλήματα σεξουαλικής δυσλειτουργίας και στα δυο φύλλα

Στις επιπλοκές της Ακτινοθεραπείας μπορεί να αντιμετωπίσει δραστικά

• την Ακτινοδερματίτιδα σε όλα τα στάδια της
• την Μετακτινική Οισοφαγίτιδα
• και διάφορες άλλες επιπλοκές αναλόγως με τον ιστό που ακτινοβολήθηκε

Ουσιαστικά με τη προσέγγιση της Ομοιοπαθητικής μπορούν να αντιμετωπιστούν οι περισσότερες εάν  όχι όλες οι ανεπιθύμητες ενέργειες της Χήμειο-Ακτινοθεραπείας με τη συνδρομή ή όχι των χημικών φαρμάκων.

Δυο είναι οι μεγαλύτερες αδυναμίες της Ομοιοπαθητικής

Η πρώτη είναι η υποκειμενικότητα του ομοιοπαθητικού φαρμάκου σε σχέση με την πάθηση. Δηλαδή δεν υπάρχουν ομοιοπαθητικά φάρμακα για συγκεκριμένες παθήσεις παρά μόνο για συγκεκριμένα συμπτώματα. Για να γίνει πιο κατανοητό π.χ. εάν ένας ασθενής έχει εμέτους και διάρροιες με συνοδή δίψα, ανησυχία και εξάντληση θα του χορηγηθεί το ομοιοπαθητικό σκεύασμα  Arsenicum. Ένα πάλι ένας ασθενής έχει εμέτους και διάρροιες με συνοδές κράμπες και εφιδρώσεις θα πρέπει να του χορηγηθεί το σκεύασμα Veratrum Album. Εάν πάλι έχει μονάχα εκρηκτικές διάρροιες με συνοδούς βορβορυγμούς θα πρέπει να του χορηγηθεί το σκεύασμα Podophyllum.

Η δεύτερη μεγάλη Αδυναμία της Ομοιοπαθητικής είναι το χαμηλό κόστος. Φανταστείτε ένα έρπητα ζωστήρα, ένα απόστημα, μια νευραλγία να λύνεται με 2-3 ευρώ κόστος. Τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα δεν πατεντάρονται, έχουν χαμηλό κόστος και προφανώς δε μπορούν να βρουν  “προστάτη” για να προωθηθούν.

Σύμφωνα με τη ρήση του Samuel Hahnemann:

«Η μοναδική αποστολή του Ιατρού είναι η αποκατάσταση της υγείας του ανθρώπου».